قوت گرفتن زبان فارسی

مستر فرای در صفحه 400 کتاب خود درباره ورود واژه‏های عربی به زبان فارسی و تأثیرات آن، تحت عنوان «آغاز زندگی نوین ایران» چنین می‏گوید: «در برخی فرهنگها زبان بیشتر از دین یا جامعه در ادامه یافتن یا برجای ماندن آن فرهنگ اهمیت دارد. این اصل با فرهنگ ایران راست می‏آید، زیرا که بی‏شک در پیوستگی زبان فارسی میانه (فارسی عهد ساسانی) و فارسی نوین (فارسی دوره اسلامی) نمی‏توان تردید روا داشت. با اینهمه ایندو یکی نیستند. بزرگترین فرق میان این دو زبان راه یافتن بسیاری واژه‏های عربی است در فارسی نوین که این زبان را از نظر ادبیات نیرویی بخشیده و آن را جهانگیر کرده است و این برتری را در زبان پهلوی نمی‏توان یافت. براستی که عربی فارسی نوین را توانگر ساخت و آن را توانای پدیدآوردن ادبیاتی شکوفان بویژه در تهیه شعر ساخت، چنانکه شعر فارسی در پایان قرون وسطی‏ به اوج زیبایی و لطف رسید. فارسی نوین راهی دیگر پیش گرفت که قافله سالار آن گروهی مسلمانان ایرانی بودند که در ادبیات عرب دست داشتند و نیز به زبان مادری خویش بسیار دلبسته بودند. فارسی نوین که با الفبای عربی نوشته می‏شد در سده نهم میلادی در مشرق ایران رونق گرفت و در بخارا پایتخت دودمان سامانی گل کرد.»